وسایل و تجهیزات پزشکی در خدمات پزشکی مربوط به بیمارستان‌ها و درمانگاه‌ها کاربردهای گسترده‌ای دارند. محصولات و تجهیزات پزشکی شامل انواع وسایل، داروها و دیگر دستگاه‌های مورد نیاز حرفه پزشکی می‌شود. این وسایل با استفاده از مواد اولیه گوناگون، تکنیک‌ها و روش‌های خاصی تولید می‌شوند. یکی از این روش‌ها، تزریق پلاستیک بوده که در مورد تولید محصولات پزشکی پلاستیکی کاربرد دارد.
در سال‌های اخیر این روش تولید، بسیار مورد توجه مهندسان تجهیزات پزشکی قرار گرفته است. مهندسان در تولید تجهیزات پزشکی از بهترین و با کیفیت‌‌ترین مواد اولیه بهره گرفته‌اند چرا که پزشکی شغل حساس و مهمی است. برای این که با کاربرد تزریق پلاستیک در پزشکی بیشتر آشنا شوید این مقاله را تا پایان مطالعه نمایید.
روش تزریق پلاستیک چیست؟
قبل از این که با کاربردهای تزریق پلاستیک در پزشکی آشنا شوید ابتدا لازم است با روش تزریق پلاستیک آشنایی کامل پیدا کنید. روش تزریق پلاستیک در مورد محصولات پزشکی ساخته شده از مواد پلیمری کاربرد دارد که توسط دستگاه تزریق پلاستیک صورت می‌گیرد. روش کار این دستگاه به صورت قالب‌گیری تزریقی است که با استفاده از جدیدترین روش‌ها و متدهای روز دنیا صورت می‌گیرد. این روش نسبت به روش‌های دیگر تولید محصولات پزشکی مقرون به صرفه‌تر است. از روش تزریق پلاستیک برای تولید انواع تجهیرات آزمایشگاهی و دیگر وسایل کاربردی در بیمارستان‌ها استفاده می‌شود.
مزایای استفاده از روش تزریق پلاستیک در پزشکی
تولید قطعات و محصولات پزشکی با استفاده از تزریق و قالب‌گیری پلاستیکی دارای مزایای ویژه‌ای است. این محصولات می‌توانند جایگزین مناسبی برای تجهیزات پزشکی فلزی باشند. استفاده از این وسایل در کاهش نرخ بیماری‌های عفونی نیز تأثیر زیادی دارد. قالب‌های مورد استفاده در ساخت این وسایل بسیار متنوع هستند. از مهم‌ترین مزایای استفاده از تزریق پلاستیک در ساخت تجهیزات پزشکی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- تطابق کامل محصولات تولیدی با اصول و استانداردهای حرفه پزشکی در دنیا
- برخورداری از خواص انعطاف‌پذیری و مکانیکی در تولید محصولات
- امکان تولید در حجم انبوه
- تأثیر در کاهش هزینه‌های پزشکی و درمانی
- وزن سبک و ایده‌آل
- امکان ارزیابی تجهیزات پزشکی از لحاظ میزان کیفیت و کارایی
- قابلیت استفاده از ضایعات و بازیافتی‌های محصولات پزشکی
کاربرد تزریق پلاستیک در پزشکی
از روش تزریق پلاستیک در تولید تجهیزات و لوله‌های آزمایشگاهی استفاده فراوان می‌شود. برای تولید محفظه‌های پزشکی و آزمایشگاهی نیز می‌توان از روش تزریق پلاستیک استفاده کرد. لوازم مورد استفاده در اتاق‌های جراحی و دندانپزشکی نیز با استفاده از روش تزریق پلاستیک تولید می‌شوند. اگر بخواهیم به طور جزئی به موضوع کاربرد تزریق پلاستیک در صنعت پزشکی اشاره کنیم، بسیار گسترده خواهد بود. از اين رو در اینجا به ذکر همین موارد بسنده می‌کنیم.
در تولید تجهیزات پزشکی با روش تزریق پلاستیک از چه موادی استفاده می‌شود؟
در تولید تجهیزات پزشکی باید از مواد با کیفیت و درجه یک استفاده شود زیرا کوچک‌ترین عیب و ایراد در تولید این محصولات باعث عدم تطابق تجهیزات پزشکی با استانداردهای جهانی می‌شود. از مهم‌ترین مواد قابل استفاده در تولید محصولات پزشکی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
پلی‌اتیلن
پلی‌اتیلن یک ماده پلیمری قابل استفاده در ساخت انواع محصولات ترموپلاستیک در صنعت پزشکی است. این ماده از استحکام و دوام بالایی برخوردار است و دارای گریدهای سبک، سنگین و خطی است. گریدهای مختلف پلی‌اتیلن در تولید پروتزهای مفصلی مانند ران و زانو کاربرد دارد. تولید محصولات ساخته شده با روش تزریق پلاستیک، جزء گروه تولیدات صنعتی و تجاری محسوب می‌شود.
پلی‌پروپیلن
پلی‌پروپیلن جزء رایج‌ترین و پرکاربردترین مواد پلیمری محسوب می‌شود. این ماده نیز مانند پلی‌اتیلن از استحکام و دوام بالایی برخوردار است و همچنین در مقابل جریان الکتریسیته و مواد شیمیایی مقاومت خوبی دارد. از ویژگی‌های دیگر ماده پلی‌پروپیلن، انعطاف‌پذیری بالا است که این ویژگی در تولید تجهیزات پزشکی حائز اهمیت است. بنابراین وسایل پزشکی بسیاری با استفاده از مواد پلی‌پروپیلن ساخته شده و به بازار عرضه می‌شوند. همه این تجهیزات به عنوان کاربرد تزریق پلاستیک در پزشکی شناخته می‌شوند.
ماده پلی‌اترترکون
پلی‌اترترکون یکی دیگر از مواد اولیه در ساخت محصولات و تجهیزات پزشکی است. از پلی‌اترترکون به عنوان ماده اولیه در ساخت برخی از وسایل پزشکی تولید شده با روش تزریق پلاستیک، استفاده می‌شود. نوع خاصی از پلی‌اترترکون به صورت (peek) بوده که یک ماده ترموپلاستیک با کارایی بالا است. این ماده مقاومت خوبی در مقابل ساییدگی، حرارت و تشعشعات رادیو اکتیوی دارد.
ماده پلی کربنات
پلی‌کربنات نیز به عنوان یک ماده اولیه رایج و پرمصرف در ساخت محصولات پزشکی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این ماده دارای خواص مکانیکی و ترموپلاستیکی قوی است که با روش کاملا مکانیزه و طبق اصول مهندسی شیمی تولید می‌شود. پلی‌کربنات در تولید محصولاتی که نیاز به مقاومت بالا در برابر ضربه و اشعه یووی دارند، کاربرد دارد.
ماده پلی‌استایرن
پلی‌استایرن یک ماده کاملا سفت و سخت است که انعطاف‌پذیری کمی دارد. از این ماده در تولید محصولات پزشکی که نیاز به مقاومت بالایی در برابر ضربه دارند، استفاده می‌شود. پلی‌استایرن از نظر فیزیکی، ظاهری زیبا و با دوام دارد. ماده پلی‌استایرن در ساخت تجهیزات پزشکی که با روش تزریق پلاستیک ساخته شده‌اند، کاربرد فراوان دارد. در واقع محصولات پزشکی ساخته شده از پلی‌استایرن، نمونه‌ای دیگر از کاربرد تزریق پلاستیک در صنعت پزشکی به شمار می‌آیند.
جمع‌بندی
موارد کاربرد تزریق پلاستیک در پزشکی بسیار گسترده و انبوه است. بیشتر تجهیزات و لوازم پزشکی ترموپلاست با استفاده از روش تزریق پلاستیک تولید شده‌اند. برخی از مواد اولیه به کار رفته در ساخت این نوع محصولات شامل پلی‌اتیلن، پلی‌استایرن، پلی‌کربنات، پلی‌پروپیلن و پلی‌اترترکون است.
هر کدام از این مواد ویژگی‌ها و خواص متفاوتی دارند بنابراین با توجه به نوع کاربرد تجهیزات پزشکی، مورد استفاده قرار می‌گیرند. از نمونه‌های وسایل پزشکی ساخته شده با روش تزریق پلاستیک می‌توان به تجهیزات و لوله‌های آزمایشگاهی، محفظه‌های آزمایشگاهی و تجهیزات مورد استفاده در دندانپزشکی اشاره کرد.